Onderwerp: TONEEL
20 Januari 2007
Oud vuil
Door Marieke van Soest met foto's van Edwin Deen (klik voor vergroting)
Gezien in Stadstheater Velsen 16 januari 2007
‘Ik zie flink wat grijze haren,’zegt een man voor me.’Moet jij nodig zeggen,’luidt het commentaar van zijn vrouw. Maar hij heeft gelijk, de gemiddelde leeftijd van de bezoekers ligt ongetwijfeld hoger dan gemiddeld. Dit zou goed te maken kunnen hebben met het onderwerp van de voorstelling: het leven na de pensionering.
Na een drukke baan als crisismanager is Alfred met pensioen. Met zijn vrouw Mies heeft hij een huis gekocht in een rustig dorp. Nu kunnen ze hun plannen ten uitvoer brengen: golfen, bridgen, lid worden van de herenclub&hellip
Direct bij aanvang van de voorstelling wordt al aan dit ideale plaatje geknaagd. Alfred sjouwt nog met verhuisdozen als de buurjongen zich komt voorstellen. Fransje, een irritant, opdringerig ventje met rare denkbeelden. Alfred wringt zich in alle mogelijke bochten om het contact prettig te houden: het is toch het eerste contact met de nieuwe buren! Dit wordt erger als Mies thuis komt met een zwerver. Fransje heeft zojuist verteld, hoe hij over zwervers denkt. Alfred denkt de zaak te kunnen redden door de man voor te stellen als zijn schoonvader. De man vertrekt naar de badkamer, om zich te scheren en om te kleden. Wat gaat dit worden? Een klucht? Fransje vertrekt, de zwerver wordt weer op straat gezet en Mies en Alfred pakken de draad weer op. Nee, geen klucht. Alfred mist zijn werk, probeert op alle mogelijke manieren contact te houden. Collega’s stellen dit niet erg op prijs en Mies evenmin. ‘Bel je nu alweer? Nooit heb je tijd voor jezelf gehad, altijd allen maar dat werk. Laat het nu maar aan anderen over.’ Haast troostend zitten ze bij elkaar op de bank, hun plannen besprekend. Nu wordt het allemaal echt.
Het kennismakingsfeestje wordt opnieuw een pijnlijk, sociaal moment. Fransje komt, met zijn moeder “ een afgestompte vrouw, die alleen voor haar kind heeft moeten zorgen. De vader heeft ze na de verwekking niet meer gezien “ zelfs tijdens de verwekking niet: ‘het was nogal donker in die schuur.’ Ook de dokter komt langs: hij blijkt in de ban van euthanasie. Hij brengt een boek mee en wat folders, daarna vertrekt hij. Mies en Alfred proberen uit alle macht een beleefde conversatie gaande te houden, maar uit alles spreekt de teleurstelling over deze eerste kennismaking met het nieuwe dorp.
De uit beleefdheid gecreëerde leugen over de schoonvader gaat een eigen leven leiden. Dit en de bizarre buurtbewoners leiden tot een oplopende spanning. Uiteindelijk ontploft de situatie. Mies en Alfred staan samen tussen de puinhopen die zijn ontstaan. Daar staan ze, samen in de kou. Waarom zijn ze hier? Mies had het zo geregeld, omdat ze dacht dat Alfred dat zo wilde. Ook zij had nooit een moment voor zichzelf, zij deed alles voor hem. Nu, terwijl alles om hen heen is weggevallen, galmen de woorden van Fransje na.‘Het is allemaal een creatie, die je elk moment kunt discreëren.’ Nu, nu alle uiterlijke vertoon zichzelf heeft opgeblazen, beseffen Alfred en Mies, dat ze echt kunnen gaan doen wat ze willen.
‘Een mooi einde,’ vindt een vrouw bij het verlaten van de zaal.’Alles kwijt, samen verder’. Ik ben het met haar eens: een mooie voorstelling Knap opgebouwd, in een sober decor:een bank, een drankenbar en witte vitrage, waarachter op zeker moment een prachtig belichte zonsopgang te zien is. Een voorstelling met stof tot nadenken. Doe ik echt wat ik wil, of volg ik allemaal ongeschreven regels, of trends?
Deze voorstelling is nog te zien tot 4 maart. Kijk voor de speellijst op de webpagina.
Cast
Alfred “ Jules Croiset
Mies “ Nellie Frijda
Zwerver/dokter “ Cas Enklaar
Buurvrouw “ Ingeborg Elsevier
Fransje - Abel Nienhuis