Onderwerp: MUZIEK
4 Februari 2007
Willem Vermandere met 'Van Soorten' - Niet de noten, ’t is het lied
Door Mirjam van Zweeden met foto's van Mieke Kreunen (klik voor groter)
Gezien in het Beauforthuis op vrijdag 2 februari 2007
‘Allée, nog een liedje voor u in dit stukske hemel, dit klein theatertje in ‘the middle of nowhere’. Want we voelen ons hier goed.’ De stemming zit er goed in als Willem Vermandere toe is aan één van zijn laatste liedjes, waarbij we als publiek de laatste twee regels van elk couplet meezingen.
De mensen wisten deze West-Vlaming met zijn muzikale trawanten te vinden in het voormalig kerkje aan de weg tussen de bossen rond Austerlitz. De zaal zit ruim voor aanvang al helemaal vol. De lichtjes in de rijen lantaarns op de vensterbanken branden. De keur aan instrumenten die uitgestald staan op het podium schept verwachtingen. Die worden ruimschoots waar gemaakt in een lichtvoetig klankspel van liederen en instrumentale stukjes die met grote muzikaliteit gebracht worden.
Willem Vermandere treedt al op sinds de jaren ’60 en werd steeds meer bekend en erkend als Belgische chansonnier, met een rustige sobere stijl en eigen teksten die hij schrijft vanuit zijn hart en zijn overtuigingen. Een vrouw uit de zaal vertelt me dat ze een nog een plaat van Willem heeft die in de jaren ’70 uitkwam.
Hij is een man met ‘van soorten’ zielen in zijn vel, zoals hij zelf zijn nieuwe programma én titel van zijn nieuwe cd beschrijft. Hij brengt grappige liedjes en verhaaltjes van ‘een halve onnozelaar, een prietpretprotrijmelaar’ maar ook liederen over passie en verdriet. Liedjes met de blik op verre verten en de lusten en lasten van het reizen en over de vele vreemdelingen in zijn land. Het zijn die vreemdelingen die, zo horen wij, kleur en allure geven aan het stadsbeeld, aan onze eten en drinken, onze huizen en kleding en niet te vergeten aan de sport. En dan zijn er nog mensen die erover klagen...
Ook schemert er in zijn teksten iets door van de beeldhouwer in hem die in zijn eentje met noeste arbeid een vorm tracht los te maken uit steen, een vorm die tot de mensen blijft spreken. Bijvoorbeeld bij het lied over zijn overleden broer Stefaan ‘Als je hier komt voor de noene’, waarbij je de mannen voor je ziet die zonder veel woorden nodig te hebben hun leven delen in ontmoetingen met een pintje bier en een blik op de werken van Willem. ‘Ik zing dit lied niet voor u, maar voor mezelf. Je moet wat doen met je verdriet.’ Dat geldt ook voor het tedere liedje over zijn kleinkind dat vier dagen oud is geworden maar aanwezig blijft in de ziel van de familieleden. Wat me ook aanspreekt is het lied over de kunstzinnige Rosie die haar man achterna gaat naar het verre Friesland. ‘Rosie schilderde de wolken met zo woeste meisjeshand’. Later, als haar koffer met schilderspullen onder de trap is verstoft, vraagt ze zich af ‘Wat is er van mien zoete dromen, wat is er van mien jong geweld’.
Willem Vermandere schakelt rap over van het ene lied en vertelsel op het andere maar neemt net zo makkelijk de klarinet op, de gitaar of de fluit (de kleine ‘penny whistle’). Ook gebruikt hij de kazoo en castagnetten als hij het publiek op wil warmen om mee te doen. Hij speelt samen en wordt begeleid (inmiddels al twintig jaar) door muzikanten met klasse: Freddy Desmedt op dwarsfluit, klarinet en bassaxofoon en Pol Depoorter op gitaren en mandoline. Samen laten ze vindingrijke en speelse arrangementen horen bij en rond de teksten en geven het concert diepte en kleur.
Tot slot de tekst van het lied ‘Bric a brac’ waarin te horen is waar het echt om gaat in het leven:
‘t is niet den auto, ‘t is de reis
niet de tafel, ‘t is de spijs
niet den oven, ‘t is de koek
niet het meubel, ‘t is het boek
niet de potten, ‘t is de pap
niet het lopen, ‘t is de stap
niet de letters, ‘t is ‘t gedicht
niet de lampe, ‘t is het licht
‘t is niet den baksteen, ‘t is het huis
niet de muren, ‘t is de kluis
niet de netten, ‘t is de vis
niet het afscheid, ‘t is ‘t gemis
niet het werken, ‘t is ‘t geduld
niet de straffe, ‘t is de schuld
niet de noten, ‘t is het lied
niet de rijmen, ‘t is ’t verdriet
‘t is niet ‘t verlangen, ‘t is den drang
niet de tonen, ‘t is ‘t gezang
niet het schrijven, ‘t is het woord
niet het contract, ‘t is het akkoord
niet het getokkel, ‘t is de sfeer
niet het zingen, ‘t is het zeer
niet het koren, ‘t is het brood
niet het heimwee, ‘t is de nood
‘t is niet den akker, ‘t is het graan
niet het ziek zijn, ‘t is ‘t vergaan
niet de bloemen, ‘t is den bloei
niet de regen, ‘t is de groei
niet de mane, ‘t is de nacht
niet de zunne, ’t is de kracht
niet de stove, ‘t is het vuur
niet de winter, ‘t is den duur
‘t is niet ‘t geroddel, ‘t is de smaad
niet den oorlog, ‘t is de haat
niet de hoogmoed, ‘t is de schroom
niet de plannen, ‘t is den droom
niet het reisdoel, ‘t is de weg
niet het gelijk, ‘t is ‘t overleg
niet de bergen, ‘t is de kloof
niet de dogma’s, ‘t is ’t geloof
dit is geen lied, ‘t is hakketak
dit is geen verhaal, ‘t is bric brac
‘t is al geknipt, ‘t is al gelijmd
‘t is al geplakt, ‘t is al gerijmd
‘t zijn niet de regels, ‘t is het spel
niet het scheiden, ‘t is ‘t vaarwel
niet van buiten, ‘t is intern
niet de voorkant, ‘t is de kern
Beauforthuis - website
Willem Vermandere - website
CD's kopen
 Onderweg Willem Vermandere |  Mijn Vlaanderland Willem Vermandere | Willem Vermandere |